“Finansal” ve “Teknoloji” kelimelerinin birleşiminden türetilen FinTech kavramı son günlerde popüler olsa da, finans ve teknoloji çok uzun zamandır birbiriyle temas hâlinde
“Finansal” ve “Teknoloji” kelimelerden türetilen FinTech kavramı son günlerde popüleşen bir kavram olsa da, finans ve teknoloji çok uzun zamandır birbiriyle temas hâlinde. Son dönemde kurulan hem yeni kurulan FinTech şirketlerinin hem de bu şirketlerin ürünlerini kullanan tüketici ve işletmelerin sayısı hızla yükselişini sürdürüyor.
FinTech şirketlerinin temel işlevleri; bütçeleme & finansal planlama, kredi / finansman, para transferi ve ödemeler, birikim ve yatırım ve sigortacılık gibi finansal hizmetler sektörünün farklı bölümlerinde faaliyet göstermektedir.
Son on yılda FinTech şirketleri büyük banka şirketleriyle rekabet eder seviyeye gelmekte ve finansal hizmetleri yeniden tanımlayacak kadar agresif adımlar atmaktalar. Yeni dönemin yenilikçi FinTech oyuncuları, sağladıkları kullanım kolaylığı ve uygun maliyetler ile müşteri hizmetleri açısından finansal hizmetler sektöründeki çıtayı yükseltmeye devam ediyor.
Bu rekabet ortamı ile, hem finansal hizmetler sektöründeki hem de diğer sektörlerdeki işletmeler için teknolojik gelişim alanları keşfedilmekte ve yeni yatırım alanları için fırsatlar ortaya çıkmaktadır. Bunlara ek olarak, farklı coğrafyalardaki FinTech oyuncuları, finansal hizmetlere ilgiyi ve kullanımı arttırmak gibi büyük hedeflere de yönelmekteler. (EY)
Türkiye’de FinTech ekosistemi: Pazardaki fırsatlar
EY'ye göre, Türkiye, internete ve akıllı telefonlara erişimi yüksek genç ve kalabalık nüfusu ile, FinTech sektörünün gelişmesi için elverişli bir ortam bulunuyor. FinTech’in büyüme motivasyonuna destek olan e-ticaret ve dijital bankacılık kullanımı da 2015’ten bu yana gelişimi hızlı bir şekilde devam etmektedir. Online ve temassız mobil ödeme hacimleri, pandeminin de etkisiyle yüksek bir ivme kazanmıştır. 2019’da 679 milyon olan online (internet üzerinden kart ile) işlem sayısı 2020’de %41 artarak 956 milyona ulaşmıştır.
Ekim 2021’de Türkiye’deki FinTech kullanımını analiz etmek için EY tarafından yapılan araştırmada para transferi ve fatura ödeme işlemlerinin dijital kanallarda en çok kullanılan finansal hizmetler olduğu ortaya çıktı.Anket yalnızca FinTech kullanıcılarıyla yapılmış olsa da, Türkiye’de bankaların mobil ve internet bankacılığı kanallarının hâlâ banka dışı FinTech uygulamalarından daha yaygın kullanıldığı görülmektedir.
Para transferi, Türkiye’de en çok kullanılan FinTech ürünüdür. Yatırım ürünleri gibi henüz gelişkin olmayan bazı FinTech kategorilerinin ise kullanım oranı düşük seviyelerdedir. Ayrıca, katılımcılar COVID-19’un da etkisiyle FinTech kullanımlarının yükseldiğini ve gelecek dönemlerde de giderek artacağını belirtmiştir.
Diğer bir yandan Türkiye dünyada, bankacılık işlemlerini en çok mobil üzerinden gerçekleştiren ülkeler arasında ilk sırada yer alıyor. Buradan yola çıkan Fintech firmaları, sunulan hizmetlere ek olarak, arayüz gelişimi, güvenlik ve diğer birçok alanda gelişimini sürdürmeye devam ediyor.
EY'ye göre 2021 yılında, Türkiye’deki 440’dan fazla FinTech oyuncusunun çoğunluğu para transferi ve ödemeler alanında faaliyet göstermekte olup, global ölçekte örneğini gördüğümüz bazı kategorilerde ise yerel oyuncu bulunmamaktadır. Yalnızca girişimcilerin kurduğu girişimler değil, telekomünikasyon, bankacılık, perakende ve e-ticaret firmaları da FinTech endüstrisinin katılımcılarındandır. (EY)
FinTech Yatırımları ve Değerlemeler: Dünyada ve Türkiye’de şirket birleşme ve satın almaları
EY'ye göre, FinTech, yatırımcıların erken aşama yatırım (Tohum, A, B Serisi, vb.), birleşme, satın alma ve halka arz gibi alanlara artan ilgisiyle, en gözde sektörler arasında üst sıralara yükselmeye devam etmektedir.
FT Partners’ın raporuna göre 2020 yılında dünya çapında 1.989 adet erken aşama yatırım işlemi vasıtasıyla 45,1 milyar Dolarlık işlem hacmi yaratılmıştır. Girişim sermayesi (VC) fonları, FinTech start-up’larının ilk tercih ettiği yatırımcılarından olmuştur. Bazı girişim sermayeleri FinTech üzerinde uzmanlaşmakta, düzenli olarak yeni oyuncuları satın almaktadır.
Birleşme ve satın alma işlemleriyse, stratejik yatırımcılar, SPAC’lar ve özel sermaye fonlarının (PE) artan ilgisiyle 2016’dan beri her yıl yükselmektedir. 2020 yılında 276 milyar Dolarlık toplam 969 işlem gerçekleşmiştir. Özel sermaye fonlarından Warburg Pincus, AnaCap vb. oyuncular da tıpkı girişim sermayesi fonları gibi kendi FinTech imparatorluklarını kurmaktadır.
2020 yılında halka arz işlemi (IPO) sayısında düşüş görülmüş olsa da, toplanan miktar 2016 yılından bu yana yükseliş trendindedir. 2020’de 26 adet halka arz işlemi vasıtasıyla yaklaşık 16 milyar Dolarlık bir işlem hacmi yaratılmıştır.
2022 yılı için Türkiye ve global fintech trendleri
Denetim, vergi, kurumsal finansman ve danışmanlık alanında teknoloji temelli hizmetler sunan KPMG Türkiye’nin “Pulse of Fintech” raporuna göre fintech sektöründe geçtiğimiz yıl küresel ölçekte hacmi toplam 210 milyar dolar olan 5.684 adet işlem gerçekleştirildi. İşlem sayısı 2020 yılına kıyasla yaklaşık yüzde 55’lik ciddi bir artışa işaret ediyor.
Fintech odaklı global birleşme ve satın alma işlemlerinin değeri 2020’de 76 milyar dolardan 2021’de 83,1 milyar dolara ulaştı.
2022 yılı için global fintech trendleri
🏦 Gömülü finans geçtiğimiz yıldan bu yana gelişen bir trend olarak öne çıkıyor. Banka dışı kurumlara ve finans dışı firmalara hizmet vermek isteyen çok sayıda banka, müşteri deneyimini geliştirerek daha kapsamlı bir hizmet sunmayı hedefliyor. Daha çok sayıda bankanın gömülü çözümlere odaklanması bekleniyor.
🦄 Unicorn şirketlerin sayısındaki ciddi artış, bu statünün başta ABD olmak üzere gelişmiş pazarlarda bir miktar cazibe kaybetmesine yol açabilir. Ancak henüz olgunlaşmamış fintech sektörlerinde unicorn statüsün hala önemli bir basamak olduğu belirtiliyor.
💳 Gömülü finans hizmetleri için talep artarken bu tür hizmetler için bu yıl içerisinde düzenleyici kurumların incelemelerinin de artacağı tahmin ediliyor.
🍃 Çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim (ESG) konusunun şirketlerin gündeminde ne kadar geniş yer kapladığı biliniyor. Buna paralel olarak, iklim değişikliği, karbonsuzlaşma ve döngüsel ekonomi gibi konular dahil olmak üzere, ESG kabiliyetleri olan fintech şirketlerine olan ilginin artacağı öngörülüyor.
🧾 Ödeme veya diğer finans hizmetleri sunan şirketler, yatırımcıların ve pazarın gözünde öne çıkmak amacıyla, veri şirketi veya veri sağlayıcı olarak konumlanmayı hedefliyor.
Türkiye'de son dönemde yatırım alan Fintech şirketleri
🔔 Üç yıl önce kurulan fintech şirketi Mükellef, 20 milyon dolar değerleme üzerinden 1 milyon dolar yatırım aldı.
🔔 Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), CEECAT Capital, Alpha Associates ve Revo Capital’ın katıldığı ilk turda 200 Milyon USD üstünde değerleme ile Param finansal teknoloji sektörünün en önemli yatırımlarından birini aldı.
🔔 Fimple, Apy Ventures’ın liderlik ettiği turda KT Portföy, Tera Portföy ve melek yatırımcıların katılımı ile 2 milyon dolar yatırım aldı.
🔔 İşletmelerin, sanal POS, anlaşmalı ödeme/e-para kuruluşlarını ve alternatif ödeme yöntemlerini tek merkezden yönetmelerine olanak sağlayan Craftgate, 2 milyon dolar tohum yatırım aldı.
Comments