Avrupa’ya yakın dönemde açılan Getir koronavirüs pandemisi ve sonrası döneminde artan ilginin neticesinde Avrupa'da büyüme trendini sürdürüyor
Türkiye’den Getir, Almanya’dan Goriller ve Britanya’dan Dija, kullanıcılara 10 dakikalık market alışverişi teslimatı vaat eden uygulamalar arasında en çok dikkat çekenlerden. Yerel pazarlarda güçlü bir yer edinmeye çalışan birçok yeni katılımcıyla giderek kalabalıklaşan bir pazarda artan rekabette yenilikçi çözümler üretmeye çabalayan şirketler pazar paylarını arttırmaya devam ediyor.
Dija’nın kurucu ortağı ve CEO’su Alberto Menolascina CNBC’ye verdiği demeçte, “Market alanındaki hızlanma çok büyüktü ve pandemide olanlarla birlikte yok oldu.” dedi.
Londra, Paris ve Madrid’de faaliyet gösteren Dija, Aralık ayında yatırım turunda 20 milyon dolar topladı. Eski bir Deliveroo çalışanı olan Menolascina, firmayı meslektaşı Yusuf Saban ile birlikte kurulan şirket, hem Getir hem de Gorillas ile bu yılın başlarında Birleşik Krallık pazarına giriş yapmıştı.
Bu şirketler, müşterilere şahsen hizmet vermek yerine çevrimiçi siparişleri toplamak ve teslim etmek için tasarlanmış “*Dark stores” olarak bilinen yerine getirme merkezlerini yönetiyor.
Teslimat girişimleri sermayesine duyulan ilgi yatırımcıların yeni gözdesi haline geldi. PitchBook’a göre, bu yıl Avrupa’da girişim destekli bakkaliye dağıtım şirketleri şimdiye kadar yaklaşık 1,56 milyar dolar topladı ve 2020′de sektöre akan 687 milyon doları aştı.
Öyle ki; yeni pazarlar ile ortaya çıkan fırsatlar şirketler arasındaki rekabetin dozunu arttırıyor. Bloomberg'e göre, hem Getir hem de Gorillas, sırasıyla 7 milyar dolar ve 6 milyar dolar değerlemeye ulaşacak ve en az 500 milyon dolarlık yatırım turları için hazır olduğu belirtiliyor.
Piyasalar hareketleniyor
Yatırımcıların hızlı teslimat pazarına neden akın ettiğini anlamak zor değil. Uber Eats, DoorDash ve Deliveroo gibi yemek dağıtım uygulamaları, çevrimiçi market alışverişinde pazarlar olduğu kadar yatırım ve finansalların büyümesi pozitif yönde. Tabii bu gelişmede, insanların koronavirüs kısıtlamaları nedeniyle evde daha fazla zamanın etkisi büyük.
Uygulama analitiği şirketi App Radar’a göre, Birleşik Krallık’ta geleneksel süpermarketler hala çevrimiçi market teslimatında baskın oyuncular ve pandemide önemli sayıda kullanıcı ekliyor. Tesco, Mart 2020′den bu yana 1,2 milyon kullanıcı ekleyerek Google Play Store’da en çok indirilen teslimat uygulaması olurken, Walmart tarafından geçen yıl 8,8 milyar dolarlık bir anlaşmayla satılan Asda 964.000 kişi ekleyerek çok geride kaldı.
Ancak yeni başlayanlar yetişmeye başlıyor. App Radar’a göre Goriller, geçen yıl Mart ayında piyasaya sürülmesinden bu yana Google Play’de 112.000 indirme topladı.
App Radar’ın CEO’su ve kurucu ortağı Thomas Kriebernegg'e göre ”Şu anda, yalnızca sayılara bakarsanız, bu yeni başlayanlar açıkça Amazon ve büyük market perakendecileri gibi yerleşik oyuncuların gerisinde ancak, yapılması gerekenler hızla değişiyor.”
Kriebernegg, yiyecek teslimatının belirli bölgelerde yatırım gerektiren “hiper yerel bir sorun” olduğunu söyledi. Potansiyel alıcılar arasında Amazon gibi büyük teknoloji isimleri ve perakende devleri ile bazı yeni şirketler ölçek kazandıkça, alanın konsolidasyon için olgun olabileceğini ekledi . Amazon, 2017′de Amazon Fresh adlı kendi çevrimiçi market markasını piyasaya sürerek bu alanda zaten aktif bir oyuncu.
Bir başka ABD şirketi, SoftBank destekli start-up Gopuff, bu yılın başlarında 1,15 milyar dolarlık bir yatırım alarak 8,9 milyar dolar değerlemeye ulaşmış ve potansiyel bir devralma için yeterli finansmanı elde etmesine destek olmuştu. Instacart 39 milyar dolarlık bir değerlemeyle 265 milyon dolar toplamayı başarmıştı.
Beklenen zorluklar
Yatırımcılar, bu girişimlerin pandemiden çok sonra gelişeceğine inanıyor. Ancak bazı perakende sektörü yöneticileri ve uzmanları, hızlı market teslimat uygulamalarının yükselişine şüpheyle bakıyor.
İngiltere’deki çevrimiçi teslimat uygulamalarından Ocado’nun ileri teknoloji şefi Alex Harvey, pazara giriş yapan yeni şirketlerin işi için uzun vadeli bir rekabet riski oluşturduğunu düşünmediğini söylemişti.
Fujitsu perakende sektörü danışmanlık lideri Jat Sahi, CNBC’ye, bakkal yeni başlayanların pozisyonlarının “çok savunulabilir görünmediğini” söyleyen Sahi, “Bu yararlı bir hizmet ve hızla büyüyecek” dedi. “Ama birini diğerinden nasıl ayırt edersiniz? Farklılaştırma yapamıyorsanız, asla çok fazla marj veya kar elde edemezsiniz.” ifadelerini paylaştı.
Avrupa'nın hızlı teslimat sektörü için verimli bir yıl oldu
2021'de en az 10 şirket faaliyete geçti ve sektör Ocak ayından bu yana toplam 1,5 milyar Euro toplamayı başarmıştı.
App Radar'dan Google Play Store'da indirilecek sayıları toplamasını istedik. Veriler Ocak ayından Ekim ayını kapsayan rakamlar değerlendirildiğinde sıralama şu şekilde;
1. Getir: Bu yıl 7.7 milyon indirme rakamına ulaştı
Getir, 2021'de açık ara en çok indirilen şirketti ve tüm zamanların en çok indirilen şirketi olmaya devam ediyor. Uygulamayı 2021'de 7,7 milyon kişi indirdi. İkinci çeyrekte 2,6 milyon ve yılın ilk çeyreğinde 2,3 milyon kişi olan uygulamayı üçüncü çeyrekte 2,7 milyon kişi indirdi.
Ancak Getir'in en büyük avantajlarından birisi 2015'te piyasaya sürülen tüm şirketlerin daha köklü yapıya sahip olması. Uygulama 2015'ten bu yana 13,7 milyon kez indirildi.
Aynı zamanda, toplamda 840 milyon Avro ile en çok fon toplayan şirket olmasının yanı sıra, Avrupa'da en fazla personele sahip şirketi olarak göze çarpıyor.
2. Gorillas: Bu yıl 950 bin indirme
Alman şirketi Gorillas ikinci sırada yer aldı. Geçen yılki 23 bin indirmeye kıyasla bu yıl 950 bin kez indirildi.
İndirmeleri bu yılın ilk ve ikinci çeyreği arasında 89 binden 521 bine, %480'in üzerinde çarpıcı bir şekilde arttı. Bununla birlikte, şirketin büyümesi 2. Çeyrek ve 3. Çeyrek arasında %34 düşerek Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında 339 bin indirmeye ulaştı.
Gorillas, son dönemde zor günler geçiriyor. Şirketten nedensizce çıkarılan personellerin protestolarından ciddi anlamda imajı sarsıldı.
3. Flink: Bu yıl 564 bin indirme
Diğer Alman şirketi Flink bu yıl 564 bin kez indirildi. Son altı ayda, 2. ve 3. çeyrek arasında indirmelerde %170'lik bir artış görerek Avrupa market uygulamaları arasında en hızlı büyüyeni oldu.
Gorillas'ın sarsılan imajı Flink'in büyümesine destek oldu: ikisi de Berlin'de pazar payı için rekabet ediyor.
4. Zapp: Bu yıl 105 bin indirme
İngiliz şirketi Zapp hızla büyüyor. Şimdiye kadar 105 bin kez indirildi ve 2. ve 3. çeyrek arasında indirmelerde %136 artış gördü.
Şirket ayrıca hızlı işe alım yapıyor. 2021'in ilk yarısında tüm Avrupa girişimleri (bakkal ve diğer her şey) arasında çalışan sayısının en fazla arttığını gördü ve %674 arttı.
5. Weezy: Bu yıl 85 bin indirme
Aynı zamanda İngiliz olan Weezy, bu yıl şimdiye kadar 85 bin indirme ile beşinci sırada geliyor.
Pandemi sonrası tüketici eğilimleri
Hızlı market şirketleri için büyük soru, ülkeler koronavirüs karantinalarından çıktıktan sonra tüketici eğilimlerinin değişip değişmeyeceğiydi.
Uygulama indirmelerini izleyen App Radar CEO'su Thomas Kriebernegg, "Bu henüz olmadı" diyor. "Büyüme biraz plato yapsa da, hala çok güçlü ve yerleşik oyuncuları ve yemek hazırlama şirketlerini içeriyor."
1. Çeyrek ile 2. Çeyrek arasında indirmelerde %38'lik bir artış oldu, ancak 2. Çeyrek ile 3. Çeyrek arasında yavaşlayarak %7'lik bir artış yaşandı.
Kriebernegg, "Şimdi soru, bu büyümenin sürdürülebilir olup olmadığı ve bu müşterilerin kaçının aktif kalacağıdır. Hızlı teslimat sektöründeki büyüme ne kadar etkileyici olsa da, büyük süpermarketlerin müşteri tabanının hala çok gerisinde olduğunu belirtmekte fayda var.”
*Perakende gibi fiziksel mağaza yerine, çevrimiçi platformlarda topladıkları siparişleri depolardan temin ederek müşterilerine ulaştıran yapılara verilen ad.
Comments