Girişimci olmak tutku, azim ve şevk gerektirir. İster yeni başlıyor ve bir iş kuruyor olun, ister mevcut bir işi geliştiriyor olun, girişimcilik türlerini anlamak, başarıya giden yolculuğunuzun önemli bir parçasıdır
Girişimciliğin benzersiz farklılıklarına odaklanarak, işinizin zorluklarını, bunlarla nasıl başa çıkmanız gerektiği ve ne tür kaynaklara ihtiyaç duyacağınız konusunda daha derin bir farkındalıkla ele alabileceksiniz. Ne tür bir girişim geliştirmek istediğinizi seçmekten, doğru hedef kitleyi hedefleyen bir web sitesi oluşturmaya kadar, başarılı bir girişimci olmak için atmanız gereken birçok adım vardır.
Girişimcilik türleri nelerdir?
Girişimciliğin temel ilkeleri (bir işi planlamak, kurmak ve işletmek) aynı olsa da, gereken farklı nüanslar ve beceriler, başlamayı planladığınız işin türüne göre değişir. Girişimci olmak, bu farklılıkları tanımlama ve ihtiyaç duyulan benzersiz unsurları belirleme becerisini gerektirir.
Geleneksel olarak girişimcilik dört ana türe ayrılır: küçük işletmeler, ölçeklenebilir girişimler, büyük şirketler ve sosyal girişimciler. Bu modeller, bir iş kurmanın temellerini kapsar ve girişimcinin niteliklerinden çok şirketin kendisine odaklanır. Ancak, dünya değişmeye devam ederken, işletmeler de değişiyor. Bu, risk alan ve yenilikçi oyun değiştiriciler için çeşitli girişimcilik yollarının önünü açmak için yeni fırsatlar anlamına geliyor.
Bunu akılda tutarak, tüm işletme sahiplerinin karşılaşacağı zorluklar söz konusu olduğunda epeyce benzerlikler olsa da, girişimcinin becerileri, özellikleri ve kişilik özellikleri ile tanımlanan belirli girişimcilik türleri vardır. Günün sonunda, onları birbirinden farklı kılan, işinizi yürütme şeklinizdir.
En yaygın 10 girişimcilik türü
Küçük ölçeklenebilir girişimcilik (Scalable startup entrepreneurship)
Ölçeklenebilir girişimcilik (Scalable startup entrepreneurship)
Intrapreneurship
Büçük ölçeklenebilir girişimcilik (Large company entrepreneurship)
Taklitçi girişimcilik (Imitative entrepreneurship)
Yenilikçi girişim (Innovative entrepreneurship)
Yatırımcı odaklı girişimcilik (Buyer entrepreneurship)
Araştırmacı girişimcilik (Researcher entrepreneurship)
Sosyal Girişimcilik (Social entrepreneurship)
1. Küçük ölçeklenebilir girişimcilik (Scalable startup entrepreneurship)
Bu tür girişimcilik, genişleme veya franchise hedefi olmaksızın tek bir kişi tarafından yaratılan her türlü küçük işletmeyi ifade eder. Örneğin, bir manikür salonu, genel bir mağaza veya yeni nesil bir kahve satmayı planlıyorsanız, hedefiniz tek bir mağaza açmak olacaktır. Büyük olasılıkla işinizi kurmak için yerel çalışanları ve hatta aile üyelerini işe almayı planlarsınız ve kaynaklarınızı doğrudan işe yatırmanız gerekir.
Bu tür bir işte, yalnızca şirketiniz kazanırsa kar elde edersiniz, yani çok azimli, sorumlu ve vizyonunuza bağlı olmanız gerekir. 2020'de Amerika Birleşik Devletleri'nde şirketlerin %99,9'unu oluşturan 33,7 milyon küçük işletme bulunmakta ve bu da küçük işletme girişimciliğinin yükselişte olduğunu kanıtlıyor. Türkiye'de ise bu rakam 3.2 Milyon civarında.
2. Ölçeklenebilir girişimcilik (Scalable startup entrepreneurship)
Dünyayı değiştirme fikrine dayanan ölçeklenebilir girişimler, hem tekrarlanabilir hem de ölçeklenebilir (daha fazla kaynakla daha fazla satış) bir iş modelinin nasıl oluşturulacağına odaklanır. En başından beri, bu girişimcilik tarzı, hızlı genişleme ve büyük kâr getirileri umuduyla başlar. Birçok startup, yatırımcıların desteğiyle girişimcilerin azmi ile hayata geçirilen basit bir fikirle başlayan benzer bir 'garajdan zenginliğe' anlatısına sahiptir. Amazon, Google ve Apple, dünyayı değiştiren çığır açan girişimlerin örnekleridir.
Başarılı bir startup kurmak için sahip olduğunuz (genellikle risk sermayesi yatırımcıları tarafından desteklenen) para miktarına ve işinizin arkasındaki insan kaynağına dikkat etmeniz gerekir. Bu tür bir iş modeline başlamanın anahtarı, uzun vadeli karlılık planlarını ve şirketinizin hem yatırımcılarınız hem de kendiniz için nasıl büyüyeceğini bilmektir.
3. Intrapreneurship
Aynı zamanda bir işletmenin kurucusu, tasarımcısı ve yöneticisi olan bir girişimcinin aksine, bir şirket içi girişimci, alışılmışın dışında düşünen ve bir şirkette girişimci olarak çalışan, kendi kendini motive eden ve eylem odaklı bir çalışandır. İç girişimcilik, şirketlerin girişimci ruha sahip çalışanları destekleyip teşvik etmelerinin bir yoludur.
Örneğin Shutterstock, çalışanların şirkete fayda sağlayacak yenilikçi fikirleri takip etmelerini sağlayan yıllık 24 saatlik bir hackathon'a ev sahipliği yapıyor. Girişimci inovasyonun bir başka örneği de, benzer bir hackathon etkinliğinde oluşturulan ve artık markanın ayrılmaz bir parçası olan Facebook'un 'Beğen' düğmesidir.
4. Büçük ölçeklenebilir girişimcilik (Large company entrepreneurship)
Büyük şirket girişimciliği, Disney, Google, Toyota ve Microsoft gibi sonlu yaşam döngüleri olan şirketleri ifade eder, tıpkı yeniliklere devam ettikleri ve tüketicilere temel ürün hatlarının varyantları olan yeni ürünler sunmaya devam ettikleri gibi.
Bu tür girişimciliğin ayırt edici bir özelliği, yeni bir iş kurmaması, mevcut bir şirkette yeni ürünler veya yan kuruluşlar oluşturması veya daha küçük işletmeler (Facebook'un Instagram ve WhatsApp'ı satın alması gibi) satın almasıdır. Daha spesifik olarak, bu bölümler yeni pazarlara ulaşmaya, müşteri tabanını genişletmeye ve işi büyütmeye odaklanmıştır.
Büyük şirket girişimciliğinin bir başka bileşeni de şirket kültürü oluşturmaya olan bağlılıktır ve şirket büyürken tüm çalışanların büyümenin bir parçası olmasını sağlar.
5. Taklitçi girişimcilik (Imitative entrepreneurship)
Taklit, dalkavukluğun en iyi şeklidir ve taklitçi bir girişimci (evlat edinen girişimci olarak da anılır), başarılı yenilikçi girişimcilerin daha önce yaptıklarını, çoğunlukla daha düşük finansal riskler ve sınırlı kaynaklarla kopyalayan kişidir.
Taklitçi bir girişimcilik stili kullanıyorsanız, özünde bir fikri kopyalıyorsunuz ama onu geliştirmenin yollarını buluyorsunuz. Başkalarının hatalarını not alarak ve bir işi daha iyi hale getirmenin yaratıcı yollarını bularak kazançlı bir girişimci olabilirsiniz.
6. Yenilikçi girişim (Innovative entrepreneurship)
Yenilikçi girişimciler, adından da anlaşılacağı gibi, sürekli olarak bir sonraki büyük şeyi bulmaya çalışıyorlar. Bir işe nasıl başlayacağınız konusunda çığır açan fikirleriniz veya ticari girişim haline gelebilecek belirli hizmetler ve ürünlere sahipseniz, yenilikçi bir girişimci olabilirsiniz.
Bir yenilikçi olarak, bunları bozmanın özgün ve yaratıcı yollarını bulmak için her zaman mevcut piyasa koşullarının farkında olmanız gerektiğini bilirsiniz. İnovasyon, yalnızca ürün fikirlerine değil, aynı zamanda işin yürütülme biçimlerine de atıfta bulunur. Yenilikçi girişimcilik, statükoyu değiştiriyor ve sınırları zorluyor.
07. Yatırımcı odaklı girişimcilik (Buyer entrepreneurship)
Muhtemelen “para para kazandırır” deyişini duymuşsunuzdur ve alıcı bir girişimci için bu kesinlikle doğrudur. Bir işletme için nasıl para toplayacağını bulmak yerine , bir alıcı girişimci ya gelişen ya da iyi kurulmuş bir şirket satın alır ve onların gelişmesine yardımcı olur.
Yatırımcılardan farklı olarak, alıcı girişimci hem finansal hem de kişisel olarak işe dahil olur, aktif kalır ve yatırımın büyümesine doğrudan yardımcı olur. Alıcı girişimcilerin bir noktada liderliğini bir başkasına devretmeleri nadir değildir, ancak satın aldıkları işletmelerde her zaman aktif bir rol oynarlar.
8. Araştırmacı girişimcilik (Researcher entrepreneurship)
Araştırmacı girişimciler, gerçeklere, verilere ve doğru hazırlık ve bilgiyle başarılı olma ihtimalinin daha yüksek olacağı inancına güvenirler. Bu size benziyorsa, akademik araştırmayla eşleştirilmiş harika bir iş fikri ve sınırlı kaynakları nasıl maksimuma çıkaracağının anlaşılması ile araştırma girişimciliğinin tam olarak bununla ilgili olduğu şey budur.
9. Sosyal girişimcilik
Sosyal girişimciler, temel amacı hem dünyaya fayda sağlayan hem de para kazandıran ürün ve hizmetler yaratmak olan yenilikçilerdir. Sosyal girişimcilik, kendini sosyal veya çevresel değişime adamış, kâr amacı gütmeyen, kâr amacı gütmeyen veya hibrit şirketlerle ilgilidir. Bazı örnekler, eğitim programları, mikro finans kurumları ve gelişmemiş ülkelerde bankacılık hizmetleri sunan şirketleri içerir.
Toms Shoes, 2006 yılında, satılan her bir çift ayakkabı için ihtiyacı olan bir çocuğa bir çift ayakkabı veren bire bir satış modeli sunmaya başlayarak sosyal girişimciliğin öncüsü oldu. Sosyal girişimciliği diğer türlerden ayıran şey, başarının ölçüsüdür, çünkü amaç sadece finansal kazanıma değil, aynı zamanda sosyal etkiye de odaklanmaktadır.
Comments